حدود ۱۰۰ نفر از تروریستهای ازبکستانی از دوسال پیش به این سو در روستای بلغلی در مرکز سرپل در شمال افغانستان، در خانههای متعلق به نظامیان حکومت پیشین افغانستان زندگی میکنند. منابع خبری در بلغلی به ایندیپندنت فارسی گفتند که ازبکستانیها پس از فروپاشی دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت، وارد این روستا شدند و با حمایت طالبان، خانههای نظامیان پیشین را تصاحب کردند.
به نقل از این منابع، تروریستهای ازبکستانی شامل ۲۰ خانوادهاند که تسلیحات سبک و سنگین در اختیار دارند. آنان با کمک طالبان محلی، پنج خانه متعلق به نظامیان پیشین و شماری دیگر از خانههای ساکنان این روستا را تصرف، و یک مدرسه دینی برای آموزش کودکان خود نیز در یکی از خانهها ایجاد کردهاند.
یکی از این منابع گفت که ازبکستانیها چند کودک یتیم نیز با خود دارند که گفته میشود فرزندان نیروهای شبهنظامی ازبکستانیاند که در سالهای اخیر کشته شدهاند. این کودکان در مدرسه مخصوصی که در یکی از خانههای نظامیان پیشین ایجاد شده است، آموزش میبینند. مدرسه نورالمدارس با حدود ۱۵۰ سال قدمت و بیش از ۳۰۰ دانشآموز در روستای بلغلی فعالیت دارد، اما کودکان خانوادههای شبهنظامیان ازبکستانی به این مدرسه نمیروند. به نقل از منابع خبری در روستای بلغلی، خانههایی که افراد مزبور اینک در آنها زندگی میکنند، تحت نظارت و قیدوبندهای شدید است و ازبکستانیها به ندرت با مردم محل صحبت میکنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گفته میشود که چند روز پیش، یکی از مردان سالمند روستای بلغلی به اتهام تلاش برای کسب اطلاعات از محل سکونت تروریستهای ازبکستانی، بازداشت و به شدت شکنجه شده است.
این افراد اعضای گروه «حرکت اسلامی ازبکستان» و بقایای شبهنظامیانیاند که در دوران حکومت پیشین افغانستان، به رهبری جمعه نمنگانی و طاهر یولداشف و در چهارچوب طالبان، علیه دولت افغانستان و حامیان خارجی آن میجنگیدند.
در سالهای آخر حاکمیت دولت جمهوری، منابع نظامی میگفتند که اعضای حرکت اسلامی ازبکستان، در شهرستان کوهستانات سرپل حضور دارند و در زمینه ساختن مین، تمرینهای رزمی و استفاده از تسلیحات سنگین، به اعضای طالبان آموزش میدهند.
حرکت اسلامی ازبکستان در ۱۹۹۸، به رهبری جمعه نمنگانی و طاهر یولداشف و به توصیه اسامه بن لادن و ملا محمد عمر ایجاد شد و از آن زمان، زیر چتر طالبان در بخشهای مختلف افغانستان فعالیت میکند. هدف این گروه، سرنگونی حکومت ازبکستان و تاسیس «امارت اسلامی» در این کشور است.
رهبر کنونی حرکت اسلامی ازبکستان، عثمان غازی است که «ابو عثمان عادل» نیز نامیده میشود و از مناطق ازبکنشین در شمال افغانستان به منزله پایگاه سنتی نیروهای خود استفاده میکند. اعضای این گروه که به زبان ازبکی حرف میزنند، تا پیش از فروپاشی حکومت جمهوری، بیشتر در تبانی با فرماندهان ازبکتبار طالبان فعالیت میکردند.
بخشی از اعضای حرکت اسلامی ازبکستان در ۲۰۱۵ به گروه موسوم به «داعش خراسان» پیوستند و در نبرد سنگینی با طالبان در زابل کشته شدند. بدنه اصلی حرکت اسلامی ازبکستان همچنان با طالبان باقی ماند و افراد وابسته به آن اینک در بخشهای مختلف افغانستان، از جمله در سرپل، حضور دارند.
ایالات متحده در ۲۰۰۰ میلادی حرکت اسلامی ازبکستان را «گروه تروریستی بینالمللی» اعلام کرد. نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا نیز این گروه را به همکاری با القاعده، قاچاق مواد مخدر و راهاندازی حملههای مرگبار در پاکستان و افغانستان متهم کردهاند.
پس از فروپاشی رژیم طالبان در اواخر ۲۰۰۱، اعضای این گروه نیز همراه با نیروهای طالبان به وزیرستان جنوبی و شمالی پاکستان پناه بردند و تا حدود ۲۰۰۹، بیشتر در خاک پاکستان مستقر بودند. پس از راهاندازی عملیات گسترده ارتش پاکستان علیه گروههای تروریستی در وزیرستان، صدها عضو گروههای تروریستی، از جمله اعضای حرکت اسلامی ازبکستان، به افغانستان بازگشتند و در روستاهای تحت تصرف یا تحت نفوذ طالبان مستقر شدند.
روستای بلغلی در مرکز سرپل، از روستاهای نا امن سرپل بود که از ۲۰۱۵ به تصرف طالبان درآمده بود. این روستا که بیشتر ساکنان آن ازبکتبارند، اینک به مکان امن اعضای حرکت اسلامی ازبکستان تبدیل شده است.
ساکنان روستای بلغلی میگویند که اعضای حرکت اسلامی ازبکستان، از امکانات نظامی و مالی خوبی برخوردارند و جز عبدالرحمان اکه، استاندار طالبان در سرپل، به دیگر فرماندهان و اعضای طالبان محلی پاسخگو نیستند. این افراد در روستای بلغلی مدرسه دینی و قرارگاه نظامی ویژه خودشان را دارند و در برنامههای رسمی طالبان نیز شرکت نمیکنند.
طالبان در توافقنامه صلح دوحه که فوریه ۲۰۲۰ با ایالات متحده آمریکا به امضا رسید، تعهد کردند که روابط خود را با گروههای تروریستی بینالمللی قطع میکنند. اما در دوسال گذشته سازمانها و نهادهای مختلف، از جمله شورای امنیت سازمان ملل، گزارشهای متعددی منتشر کردهاند که نشان میدهد روابط طالبان با القاعده، حرکت اسلامی ازبکستان، حزب اسلامی ترکستان شرقی، جماعت انصارالله، تحریک طالبان پاکستان و چند گروه تروریستی دیگر همچنان برقرار است.